Τα μάτια των άλλων.

To Σάββατο το πρωί, βρέθηκα σ'ενα σπίτι που έμοιαζε με γέφυρα πλοίου. Χτισμένο πάνω στα βράχια, " έπλεε" μεταξύ ουρανού και θάλασσας ενώ ο ήλιος που έμπαινε από τις τεράστιες τζαμαρίες συμπλήρωνε την αίσθηση ότι βρισκόσουν στο ύπαιθρο. Το σπίτι ήταν πολύ λιτά επιπλωμένο και στο κέντρο του σαλονιού-γέφυρας του πλοίου, βρισκόταν ένα μεγάλο πιάνο ενώ τους δύο τοίχους κάλυπταν βιβλιοθήκες από το πάτωμα μέχρι το ταβάνι. Α ναι, υπήρχαν και δυο πολυθρόνες.

Ο ιδιοκτήτης, έχει στενή σχέση με τη Μουσική ( σαν να λέμε σολίστ) και πάνω στη συζήτηση, του μετέφερα την άποψη που είχα διαβάσει σε μια διαδικτυακή συζήτηση ότι η κλασική μουσική και η όπερα σε ξεκουφαίνουν και ότι η λεγόμενη κλασική μουσική είναι ένα υποπροϊόν της Δύσης και ζήτησα την άποψή του πάνω σε αυτό. Σήκωσε το φρύδι και χαμογέλασε στραβά, μισοειρωνικά και μου απάντησε πως η ερώτηση δεν είναι δυνατόν να απαντηθεί από εκείνον γιατί στην πραγματικότητα αυτό που του ζητούσα ήταν να δει τη μουσική με τα μάτια των εχθρών της. "Όταν θ΄ακούτε τη λέξη "Δυτική Μουσική", εσείς νοερώς να βάζετε στη θέση της τη λέξη άνθρωπος".

Μετά, κάθισε στο πιάνο και προς επίρρωση των λεγομένων του (;)- ειλικρινά δεν ξέρω και δεν τόλμησα να ρωτήσω- μου έπαιξε ένα κομμάτι που ακούστηκε εντελώς σουρρεαλιστικό. 'Ηταν Olivier Messiaen έργα του οποίου είχα ακουσει μόνο στο ραδιόφωνο.

Ο Messiaen είναι γνωστός για τη ρήση του ότι τα τρία πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή και το έργο του ήταν Ο Θεός, ο Έρωτας και η Φύση με αυτή τη σειρά. Οι φανατικοί θαυμαστές του έργου του λένε πως οι συνθέσεις του είναι μοναδικές στη σύλληψη, ακούγοντας τη συμφωνία Turangalila πάντως εντόπισα ολοκληρες φράσεις tribute στον Schubert και τον Grieg, σίγουρα μ'αυτές θα εκφράζει την αγάπη του για τη Φύση ενω με τις άλλες που θυμίζουν Boulez ( στα σημεία που είναι σαν οι νότες να παίζουν μεταξύ του μπουνιές και κλωτσιές) πρέπει να υποθέσουμε ότι αναφέρεται στο Θεό. Κρυάδες...

Ο Messiaen υπήρξε εντελώς sui generis περίπτωση, ήταν ορνιθολόγος, έπασχε από συναισθησία κι αυτός ( όταν άκουγε μουσική έβλεπε χρώματα) και στη Μουσική του εξέφρασε την απέραντη αγάπη του για τη Φύση ενσωματώνοντας ήχους από κελάϊδισμα πουλιών, ενώ τον έρωτα τον διαπραγματεύτηκε δουλεύοντας πάνω στο μύθο του Τριστάνου και της Ιζόλδης κανοντας αναφορές στους πίνακες του Σαγκάλ. Κάποτε πριν από καιρό, σε μια συζήτηση, κάποιος μου είχε πει πως ο Messiaen είναι περίπτωση Καζαντζάκη ως προς τον έρωτα, δλδ ήταν σεξουαλικά ανίκανος. Όσο και να έψαξα δεν το επιβεβαίωσα.

Αυτό ακούγεται κάπως χοντράδα και απρέπεια να το συζητάει κανείς αλλά νομίζω πως έχει κάποιο νόημα όταν κάποιος δηλώνει πως στο έργο του εξερευνά τον Έρωτα. Νομίζω κιόλας.
Φεύγοντας το Σάββατο από το σπίτι-πλοίο, ο ιδιοκτήτης του μου έκανε δώρο δυο δισκάκια με τη συμφωνία Turangalila του Messiaen, το ένα συνόδευε ένα έντυπο που φιλοξενούσε μια συνέντευξή του αλλά μου έδωσε μαζί και την εκτέλεση που προτιμά εκείνος ( αυτή έχω ανεβάσει) μαζί με τη φιλική συμβουλή να μην μπαίνω ποτέ στη διαδικασία να βλέπω αυτά που αγαπώ με τα μάτια των εχθρών μου, είναι χάσιμο χρόνου.

Άκουγα το CD όλο το Σαββατοκύριακο. Βρίσκω τη Μουσική ενδιαφέρουσα αλλά συναισθηματικά πιεστική, σαν τα κείμενα του Καζαντζάκη ένα πράγμα. Χθες βράδυ, ακούγοντας ακόμη το CD, γκρίνιαζα σ'ενα φίλο μου για την κακία του κόσμου και για το ότι ο καθένας λέει για σένα ό,τι του κατέβει από το κεφάλι. " Άσε με πλέον, ρε παιδάκι μου, ασχολείσαι με αυτά που λέει ο καθένας". Σε λιγότερο από 48 ώρες δύο διαφορετικοί άνθρωποι μου είχαν δώσει την ίδια συμβουλή και τις δύο φορές είχαμε καταλήξει σε αυτό ενώ η συζήτηση είχε ξεκινήσει για τη φύση υπό τους ήχους του Messiaen.

Βρήκα τη σύμπτωση ταιριαστή, όπως και την Turangalila του Messiaen πολύ ταιριαστή για το ξεκίνημα της εβδομάδας.

Για τον Άλμπεριχ που του αρέσει η μουσική του 20ου αι και τα "πειραγμένα" μουσικά όργανα.

Oliver Messiaen, Turangalila Symphony.

Yvonne Loriod, Piano
Jeanne Loriod, Ondes Martenot
Orchestre de l'Opéra Bastille
Myung-Whun Chung